Handel met Germanen
Het Romeinse leger heeft vaak een goede relatie met de volkeren die zij overheersen. Meestal omdat er naast de militaire aanwezigheid en de belastingplicht ook handel met hen wordt gedreven door de Romeinen. Langs de Nedergermaanse Limes zijn het Germaanse boeren die handelen met het leger.
De Germanen zijn geen eenheid. Ondanks de gezamenlijke naam die de Romeinen hen hebben gegeven. Achter het begrip Germanen zit een bepaalde cultuur, maar elk volk en elke stam en elke groep vult dit zelf in. Frisii, Bataven en Cananefaten zijn allemaal Germanen, maar zij hebben ook allemaal een eigen cultuur.
In de corridor langs de Oude Rijn tussen de castella Laurium (Woerden) en Matilo (Leiden-Roomburg) wonen in de IJzertijd zeer verspreid Germaanse boeren. De nederzettingen, meestal bestaand uit een enkele grote hoeve, bedruipen zichzelf. De veeboeren verbouwen voor eigen gebruik ook een beetje groenten en granen. Handelen doen zij beperkt.
Als de Romeinse grens in het jaar 47 wordt ingesteld en er achter elkaar militaire versterkingen worden gebouwd met bij elk castellum een kampdorp, verandert er voor de lokale boeren niet veel. Totdat de Romeinse militairen belasting gaan heffen en handel willen drijven om de inwoners van castellum en kampdorp van meer verse voeding te voorzien. En om aan zoiets als leer en wol te komen.
De prefect van elk castellum is verantwoordelijk voor de rantsoenen van zijn eenheid en voor de grondstoffen die nodig zijn om de wapens en uitrusting te maken en herstellen. De onderhandelingen en aanvoer berust echter bij specialisten binnen zijn staf.
Zo wordt bijvoorbeeld graan en olijfolie per schip aangevoerd uit andere provincies. Er worden runderen en huiden geconfisceerd van Frisii die dit als belasting betalen. Er worden goederen aangekocht van Bataven en Cananefaten. En er zijn natuurlijk kleinere transacties tussen Romeinse soldaten en Germaanse boeren onderling.
