Albaniana stadswandeling halte 5 hoek Castellumstraat
Halteplaats 5 is op de hoek van het Rijnplein met de Castellumstraat. Dit is ongeveer de plek waar de zuidelijke poort van castellum Albaniana stond. Van de stenen poort van het derde castellum is het een en ander opgegraven, onder meer een bijzondere poortsteen met inscriptie.
Van het eerste castellum is heel veel bekend. Datzelfde geldt niet voor het tweede en het derde castellum. Dit komt vooral door latere afgravingen en verstoringen, omdat het Alphense centrumgebied juist op deze plek intensief werd bewoond.
Het derde castellum is van steen gebouwd, het eerste en tweede van hout. Van de zuidelijke stenen poort van het derde castellum is een groot deel van het steenwerk opgegraven. Dit werd toevallig gevonden tijdens de aanleg van nieuwe riolering.
Uit de Romeinse overgebleven stenen blijkt dat het om een poort gaat met sierlijsten en beeldhouwwerk. Een van de poortstenen heeft een inscriptie. Het is jammer dat maar de helft van deze steen bewaard is gebleven. De steen is te zien in het Romeins Museum aan de Archeonlaan.
De poortsteen is door de eerste opgravingsleider prof. J.K. Haalebos gedateerd op het jaar 208. Hij heeft ook de Latijnse inscriptie naar het Nederlands vertaald. Zijn vertaling luidt:
Keizer L. Septimius Severus Pius Pertinax Augustus, Opperpriester, bekleed met de macht van een volkstribuun etc., Vader der Vaderlands heeft met hulp van gedetacheerde soldaten van het Eerste Legioen voor de Cohors III Praetoria de muur met de poorten die van ouderdom ineengestort was, vanaf de grond herbouwd onder het gouverneurschap van Venedius Rufus.
Halteplaats 6 is Castellumstraat t.o. zijgevel Adventskerk.
