Albaniana stadswandeling halte 6 Castellumstraat
Halteplaats 6 is halverwege de winkels aan de Castellumstraat tussen het Rijnplein en de Haalebosbrug. Hier recht tegenover staat de Adventskerk, een beetje verscholen achter de nieuwbouw. Onder de kerk ligt het Romeinse badhuis van Albaniana.
Aan het einde van de tweede eeuw wordt net buiten de poorten van castellum Albaniana een stenen badhuis gebouwd. Waarschijnlijk op de plek waar al eerder een badhuis staat. Een castellum heeft namelijk altijd een eigen badhuis, dat ook wordt gebruikt door de inwoners van het omliggende kampdorp.
Het stenen Romeinse badhuis van Albaniana is bijna even lang als de Adventskerk. Dat is bekend, omdat de fundering van de hele noordgevel van het badhuis is opgraven pal naast de noordgevel van de Adventskerk. Vanaf het hek naast Grafkapel De Smeth aan de Paradijslaan (halte 6a) is te zien waar de noordgevel van het badhuis is opgegraven.
Het stenen badhuis is een thermen. Dan zijn er een kleedruimte, een sauna of hete ruimte, een koudwaterbad, een warmwaterbad, een massageruimte en een toilet, de latrina. Het badhuis heeft een centrale verwarming en een riolering die afwatert op de rivier. De ingang ligt in een porticus, een overdekte wandelgang, aan de Limesweg. Aan de achterzijde is een halfronde absis.
De verwarming van het badhuis krijgt hete lucht vanuit een met hout gestookt vuur vlakbij de warme ruimten. De hete lucht trekt onder de op pilaartjes staande vloer en door holle buizen in de wanden. Zo’n systeem heet hypocaustum. Ook wordt vanuit de stookruimte het water voor het warme bad in een grote ketel verwarmd.
Halteplaats 7 is Castellumstraat hoek Fossapad t.h.v. J.K. Haalebosbrug.
