Soldaat in de winter

Hoewel het soms lijkt alsof alle Romeinse soldaten er precies hetzelfde uitzien, is dat in werkelijkheid niet het geval. De uitrusting verschilt op details, omdat de ene soldaat meer geld kan of wil uitgeven dan de andere. Zo zijn er verschillende helmen met meer of minder bronzen onderdelen en worden de wapens in een schede met goedkoop of met duur beslag gestoken. Ook zijn de kledingstukken niet allemaal van dezelfde kwaliteit en kleur of er wordt bijvoorbeeld gekozen voor een andere mantel of cape. Dit geldt zowel voor auxiliari als voor legionairs.

Laagjes kleding

In de wintermaanden worden er meer lagen textiel over elkaar gedragen dan in de zomer en ook daar zijn veel verschillen te zien. De ene soldaat draagt een tunica met lange mouwen onder een tunica met korte mouwen en een ander niet. De een heeft een driekwart broek met sokken en beenwindsels, de ander een langere broek zonder beenwindsels maar wel met sokken. Er zijn zowel voor de tunica’s als voor de broeken veel variaties op hetzelfde thema. Daarnaast is het dragen van een vest, een subarmalis, onder het pantser niet alleen prettig, maar ook warmer.

Mantel of cape

Ook de sagum, de traditionele militaire mantel, wordt op verschillende manieren gedragen. Deze kan over een schouder worden geslagen en met een fibula worden bevestigd met beide panden op de rug of naar voren worden getrokken voor meer warmte. De sagum kan ook aan de soldatenriem worden bevestigd en naar achteren geslagen of aan de voorzijde onder de kin worden bevestigd met een fibula.

Behalve voor de sagum kan een soldaat ook kiezen voor een paenula, een cape met een houtje touwtje sluiting aan de voorzijde. Ook de ‘burger’ capes voldoen, een soldaat kan kiezen voor een gewone halfronde cape of voor een cucullus, een gesloten model.

Op de foto Romeinse legionairs op het moderne Rijnplein tijdens de aankomst van de geconserveerde Schepen van Zwammerdam in de winter van 2016.