Kleurrijke beelden
De wereld van de Romeinen is kleurrijk. Dat geldt niet alleen voor de Romeinse maatschappij, maar ook letterlijk voor het kleurgebruik in kleding, wandschilderingen en standbeelden. Sterker nog: witte antieke beelden bestaan niet!
Romeinse beelden worden in blanco steen gehouwen. Maar, het beeld is pas af als het ook netjes beschilderd is. Dan pas is een beeld levensecht en dat is de manier waarop elk beeld in de Romeinse tijd wordt gemaakt. Ondanks een beetje oppoetsen van gelaatstrekken, een rimpel minder en hier en daar een iets royalere haarlijn, zijn de beelden van bestaande personen gelijkend en herkenbaar.
Waarom denken we dat antieke beelden wit zijn?
Allereerst zijn er meer dan genoeg vrijstaande standbeelden en gebeeldhouwde taferelen op zuilen en bogen gevonden. Ook is er de vondst van de Domus Aurea, het paleis van keizer Nero, in de zestiende eeuw. De gevonden beelden lijken allemaal wit.
Dat komt omdat als beeldhouwwerk lang onder de grond ligt, de aangebrachte kleur verdwijnt. Ook kan kleur snel vervagen als het met de buitenlucht in aanraking komt. Zestiende-eeuwse kunstenaars als Rafaël bewonderen de Domus Aurea en gaan daarom beelden maken die geïnspireerd zijn op de in hun ogen spierwitte oudheid.
Hoe weten we dat antieke beelden kleurrijk zijn?
Er zijn moderne technieken waarmee we de aanwezige restjes kleur beter zichtbaar kunnen maken. En soms zijn er nog met het blote oog zichtbare kleuren bijvoorbeeld in plooien aanwezig. Door dit soort wetenschappelijke onderzoeken weten we zelfs vrij exact welke pigmenten zijn gebruikt.
Plinius de Oudere schrijft in de eerste eeuw in zijn Natuurlijke Historiën het een en ander over pigmenten en kleurgebruik. En, er is in Pompeï een muurschildering gevonden waarop een beeld beschilderd wordt door een vrouwelijk schilder.
Originele kleuren
Toen het idee van witte beelden er eenmaal was, is zo af en toe zelfs overgegaan tot het ‘schoonmaken’ van beelden om de restjes verf eraf te halen. Daarom staan alle musea vol met schone witte beelden. Om te laten zien hoe beelden er in de Romeinse tijd in werkelijkheid uitzien, worden replica’s gemaakt en die worden dan zoveel mogelijk in originele kleuren beschilderd.
Op de foto verschillende kleurrijke beelden gefotografeerd in Museumpark Archeon
