Hoe we weten wat we weten

Archeologen en bouwhistorici maken van een paar sporen in de grond, van hier en daar een paar takken, twijgen en palen, van een klein stukje fundering en van een paar resten pleisterwerk een reconstructie van een compleet gebouw. Dat gaat op basis van ervaring en onderzoek én omdat alles goed wordt gedocumenteerd.

Omdat een locatie door archeologen netjes wordt verdeeld in kleine vierkanten, kunnen zij goed optekenen wat er is gevonden. Eerst wordt een laagje grond afgeschraapt en dan wordt gekeken wat er op deze hoogte precies in de grond zit. Daarna wordt alles opgetekend, netjes op maat, en beschreven. Dan wordt opnieuw een laagje grond afgeschraapt en ook dat wordt opgetekend. Dat proces wordt herhaald totdat de bodem ‘schoon’ is, dat wil zeggen dat er alleen nog maar maagdelijke grond zichtbaar is.

Interpretatie

De verzamelde gegevens zijn als het ware dunne plakjes die bovenop elkaar gelegd kunnen worden. Daardoor ontstaat een goed driedimensionaal beeld. Wat het beeld betekend en wat het dus is, is niet altijd meteen heel duidelijk. Vaak is het ervaring, je komt iets niet voor het eerst tegen, waardoor een archeoloog of bouwhistoricus op weg wordt geholpen. In ieder geval is het geen ‘natte vingerwerk’, maar een serieus wetenschappelijk onderzoek om met zekerheid te achterhalen hoe een ‘spoor in de grond’ er ‘nieuw’ heeft uitgezien.

Reconstructie

Een reconstructie van een archeologische bouwvondst kan op verschillende manieren worden gemaakt. Er is in ieder geval een duidelijke interpretatie voor nodig. Vervolgens kan er een plattegrond worden getekend, er kan een driedimensionaal beeld worden gemaakt of er kan een experimentele opstelling worden gemaakt.

Op de afbeeldingen achtereenvolgens:

• experimentele opstelling / herbeleven (hoofdfoto)
• driedimensionaal beeld (reconstructie Anna van Rijncollege Nieuwegein)
• plattegrond indeling
• originele vondst (foto Alphen aan den Rijn – Albaniana 2001-2002, Radboud Universiteit)