Veteranen in de vicus

Bij het nieuwe castellum Albaniana ontstaat al heel vroeg een kleine vicus. De huizen in dit dorpje zijn aan de zuidkant van het Romeinse fort. De vicus is samen met het castellum in brand gestoken aan het begin van de Bataafse Opstand. Als deze is neergeslagen, komt een nieuwe eenheid auxiliari naar Albaniana: Cohors VI Breuci. Zij houden deze standplaats van het jaar 70 tot ongeveer het jaar 120.

Als een garnizoen een vaste standplaats krijgt, ontstaat direct al een grote vicus. Dit komt omdat er veel burgers bij een legereenheid horen. Zij verzorgen veel taken die het leger zelf niet kan of wil doen. Het gaat vooral om handel, textielproductie en visserij. Waarschijnlijk zijn landbewerking, aardewerkproductie, been bewerken en scheepvaart zowel ambachten voor het leger als voor burgers.

Ambachtslieden

Veteranen die in de buurt van hun voormalige garnizoen blijven, kunnen in de vicus hun eigen specialisatie als ambacht blijven uitoefenen. Sommige veteranen komen als geschoold ambachtsman in het leger. Soms leren zij het vak in het leger en blijven dit uitoefenen als zij het leger verlaten. Het gaat dan vaak om ambachten zoals het bewerken van hout, metaal en steen, maar ook om jacht, slacht en chirurgie.

Militair diploma

Na afloop van hun diensttijd ontvangen de auxiliari hun ontslagpapieren in de vorm van een diploma. Hier staat onder meer op dat zij Romeins burgerrecht ontvangen en dat dit ook geldt voor hun (toekomstige) vrouw en kinderen. Overigens vervalt vanaf het midden van de tweede eeuw het burgerrecht voor kinderen.

Soldatenfamilies

Zeker als een standplaats enige tientallen jaren hetzelfde is, is er sociale samenhang tussen de burgers en de militairen. Het komt relatief vaak voor dat veteranen in de vicus gaan wonen, bij hun gezin. En, dat zonen uit verbintenissen van soldaten hun vader opvolgen en ook dienst nemen in het leger.