Verschillende helmen
De Romeinse helm wordt grotendeels als standaard helm afgeleverd. Desondanks zijn geen twee helmen exact hetzelfde. Dat heeft te maken met ontwikkelingen in tijd en regio, maar vooral met wie de eigenaar is en wat deze zich aan versieringen kan veroorloven.
Een Romeinse militaire helm blijft vaak tientallen jaren in gebruik en wisselt in die tijd soms meer dan eens van eigenaar. Een helm is een kostbaar bezit en een beetje Romein schaamt zich niet voor een mooi tweedehands, of derdehands, exemplaar.
Hoe we dat weten? Simpel. Veel Romeinse soldaten krassen hun naam in hun spullen. Dat doen ze op hun borden en bekers, maar evengoed op uitrustingsstukken als een helm.
Twee op het oog gelijke helmen kunnen op veel details van elkaar verschillen.
Zodra er een beetje geld van de soldij gespaard is, worden versieringen aangebracht. Dan verschijnen er bijvoorbeeld mooiere bronzen onderdelen. Deze worden met klinknagels aan de ijzeren helm bevestigd.
Een duidelijk verschil is het dragen van een helmbos. Hoewel de militairen allemaal een helmbos (moeten) bezitten, dragen zij deze niet altijd. Officieren en onderofficieren dragen meestal een helmbos, omdat deze ook hun rang kan weergeven. Iedereen draagt in principe een helmbos als er sprake is van een parade.
De helmbos wordt op de helm in de bevestiging midden op het hoofd geschoven. Daarna wordt de helmbos aan voor- en achterzijde gezekerd met koordjes. De helmbos wordt meestal van geverfd paardenhaar gemaakt, maar voor de hoogste officieren soms van kostbaarder materiaal zoals struisvogelveren.
Op de foto is goed te zien dat de bovenste twee rozetten op verschillende plekken op de helm zitten. Ook is zichtbaar dat de klinknagels bij de oorbescherming op een andere plek zitten. In de wangklep zijn de reliëfs wel ongeveer, maar niet helemaal gelijk. Hetzelfde geldt voor de vorm van de kleppen. De wenkbrauwen, boven de bronzen voorhoofdsband, zijn ook bijna maar niet helemaal gelijk.
