Terra sigillata
Terra Sigillata is de naam voor het kenmerkende rode, meestal met reliëfs versierde, Romeinse aardewerk. De rode glans heet vernis en wordt gemaakt met een aantal dunne sliblaagjes op een inmiddels goed gedroogde, maar nog niet gebakken, vorm. Er zijn ook andere soorten gevernist aardewerk.
Terra Sigillata is relatief duur Romeins dunwandig aardewerk. Meestal gaat het om kommen, borden, bekers en schalen met dunne rode wanden. Soms gaat het om gladde vormen, maar vaker nog is het aardewerk versierd met reliëfs. Deze worden na het draaien in de nog natte klei gedrukt. Daarna worden een paar hele dunne sliblaagjes aangebracht. Na het bakken is er aardewerk met een fraaie rode glans door de dunne sliblaag die vernis wordt genoemd.
Hoewel terra sigillata als relatief duur wordt benoemd, wordt het extreem vaak gevonden in castella en kampdorpen. De Romeinse militairen zijn dan ook relatief welgesteld. Zij verdienen in het leger meer dan men elders in de stad of op het platteland mag verwachten.
Terra sigillata wordt in de eerste eeuw voor het hele Romeinse Rijk geproduceerd in Gallië. Er zijn verschillende belangrijke pottenbakkerscentra. De vroege productie is in bakkerijen in het zuiden van Gallië, later verplaatst de fabricage naar het midden en oosten van Gallië.
De naam terra sigillata betekent gestempeld aardewerk. De stempels zijn over het algemeen goed onderzocht en daarom is bekend waar, wanneer en door wie de betreffende gestempelde stukken zijn gemaakt.
Terra sigillata in Albaniana ♥
In 1998 zijn bij castellum Albaniana 536 scherven terra sigillata onderzocht. Dit is de helft van het totale aantal gevonden scherven in dit jaar. Van 412 scherven is bekend wat het aardewerken voorwerp is en waar het is gemaakt. Een derde komt uit Midden- en Oost Gallië. Ruim 60 procent is gedraaid en gebakken in Zuid-Gallië.
Deze verdeling is specifiek voor het Alphense castellum en heeft te maken met de geschiedenis van de bouwwerken. Mogelijk is er veel vroeg aardewerk bewaard gebleven omdat tijdens de Bataafse Opstand het castellum in alle haast is verlaten en in brand gestoken. Daarnaast is in het algemeen veel minder uit de tweede en derde eeuw gevonden, omdat de resten van de latere castella veel erger zijn verstoord.
Hoofdfoto: een tafel met replica’s van terra sigillata aardewerk.
Foto onder: scherven van terra sigillata gevonden in het Alphense Stadshart
