Het terrein is er woest. Het klimaat ruw. Het leven en landschap somber.

Welkom in Romeins Alphen!

Serieus herbeleven is geen verkleedpartijtje

Serieus herbeleven is geen verkleedpartijtje

04 september 2023

Herbeleven of re-enactment is het opnieuw beleven van een periode in onze geschiedenis, meestal tijdens een historisch evenement. Als het op de juiste manier wordt gedaan kloppen kleding, accessoires, wapens, gereedschappen, leefomgeving en gedrag met de historische werkelijkheid. En nee, er vallen geen doden en er raakt normaal gesproken ook niemand gewond.

Op basis van degelijk historisch en archeologisch onderzoek herbeleven betekent dat er heel veel tijd in voorbereiding gaat zitten. Er moet van alles worden uitgezocht, aangekocht en gemaakt. Een historisch evenement correct neerzetten is dus niet te vergelijken met een verkleedpartijtje op een feestje. Zeker niet omdat in herbelevende groepen veel deskundigen, specialisten en studenten met een passende achtergrond zitten.

Geen bril of mobiel

Regel nummer één bij herbeleven is dat de eigen tijd moet worden losgelaten. Dat geldt speciaal voor moderne spullen. Een bril, mobiele telefoon, sneakers of een rolstoel kunnen niet. Ja maar, dan zie ik niks, ben ik niet bereikbaar of hoe moet dat dan? Tja. Dat is uitzoeken hoe het in de tijd die wordt neergezet werd gedaan. Gelukkig bestaan contactlenzen, is er veel te verbergen onder historische kleding en is er echt voor iedereen een passend personage te bedenken.

Moderne gewoonten blijven thuis

Moderne gewoonten zoals roken, kauwgum kauwen en hippe spelletjes spelen kunnen niet. Wie de tabak niet in de steek wil laten, kan het beste voor een periode kiezen waarin een pijp op kan worden gestoken. Vervang moderne spelletjes door historische en alle andere zaken moeten gewoon wachten tot na afloop van een evenement.

Historisch point of view

Ook de moderne samenleving en cultuur moeten thuis blijven.

Tegenwoordig vinden wij bijvoorbeeld slavernij niet kunnen. Historisch gezien is het echter een normaal verschijnsel. Daarom moet het ook zichtbaar zijn. Maar dan wel op een beschaafde manier en vooral tijdeigen, zoals het bij de Romeinen echt was of zoals het bij de Vikingen echt was.

De manier waarop de dood een plek vindt binnen een historische cultuur of samenleving is ook heel anders dan tegenwoordig. Dat heeft vooral te maken met de moderne maakbare samenleving tegenover het gegeven dat kindersterfte bijvoorbeeld heel hoog is door de eeuwen heen.

Een passende rol

Elke herbelever zoekt een personage dat bij hem of haar past. Als je graag schrijft, kies je een rol waarbij dat je specialisme is zoals een middeleeuwse monnik. Ben je graag in beweging en goed in vechtsporten, wordt dan Romeins gladiator. Heb je verstand van kleding of van voedsel, ga dan tijdens een evenement kleding maken of verzorg historische gerechten voor je groep of als proeverij voor het publiek. Kortom, zoek als herbelever een rol die bij je past.

Dat maakt namelijk dat de herbelever plezier beleeft aan deze hobby. Het maakt een club, vereniging of team sterker. En vooral: als het plezier eraf straalt en de historische herbelever heeft duidelijk verstand van zaken, is dat voor het publiek bij een evenement veel leuker!

Experimentele archeologie

Verschillende groepen of individuele herbelevers houden zich bezig met experimentele archeologie. Het komt erop neer dat in de praktijk antwoorden worden gezocht op theoretische vragen die onder wetenschappers leven.

Experimentele archeologie gaat over feiten, theorieën en veronderstellingen uit de archeologische wetenschap die door middel van experimenten in de praktijk worden getoetst. Een experiment is een proef die volgens een vooraf vastgesteld plan wordt uitgevoerd om tot nieuwe kennis te komen. Over het algemeen is herhaalbaarheid ook een, wetenschappelijke, vereiste.

In verschillende serieuze groepen herbelevers vindt de experimentele archeologie een plek, omdat er deskundige leden zijn die in hun dagelijks leven een passende (wetenschappelijke) opleiding en werk hebben. Herbeleven is voor hen, behalve een serieuze hobby, ook een instrument om hun theorieën in de praktijk te toetsen.

Leef-experimenten

Tijdens leef-experimenten gaat het om zo authentiek mogelijk nabootsen van het leven in een bepaalde historische periode. Hierbij leeft een aantal wetenschappers en andere vrijwilligers als herbelevers een tijdje exact zoals in een bepaalde (pre)historische periode.

Uit dergelijke experimenten kan onder meer worden afgeleid hoeveel tijd en materiaal het kost om een hut uit de steentijd of een bronstijdboerderij neer te zetten en welke gereedschappen zijn gebruikt. Of er kan bijvoorbeeld worden getest hoever en hoelang Romeinse soldaten in volle bepakking kunnen lopen en of hun kleding en schoeisel dan voldoen.

Serieus herbeleven

Even terug naar de hobby die herbeleven heet. Wie dat serieus wil beoefenen, moet zich serieus verdiepen in een bepaalde periode en op zoek naar een serieuze groep. Een groep die eisen stelt aan kleding, schoenen, haardracht en make-up, accessoires, uitrusting en wapens, gebruiksvoorwerpen, activiteiten, vaardigheden en die kennis van zaken heeft.

Heb je daar geen zin in en wil je per se je moderne bril op en met je mobiel rondlopen, dan kun je het beter laten bij een verkleedpartijtje met carnaval of Halloween. Dat is ook leuk, maar heeft niets te maken met herbeleven oftewel re-enactment.

Foto boven: herbelevende Romeinse soldaat van Legio II Augusta
Foto onder: herbelevende Romeinse huishouding van Legio II Augusta

Serieus herbeleven is geen verkleedpartijtje vrouwen DSC_0080.JPG