Reconstructie principia
Van de principia, het hoofdkwartier, van castellum Albaniana is heel weinig teruggevonden. Het gebouw is in later tijden volledig vernield. Wat er heeft gestaan, staat dus niet vast. Er zijn in ieder geval wel twee opties: een verkleinde versie van een traditioneel Romeinse principia en een vereenvoudigd gebouw zoals dat van Praetorium Agrippinae (Valkenburg).
De reconstructie van een gebouw is altijd lastig. Zeker als het gaat om een Romeins bouwwerk waar weinig van over is. Archeologen en bouwhistorici maken een reconstructie op basis van wat er gevonden is, de kennis die zij eerder hebben opgedaan en soms is het gewoon een weloverwogen gok.
Er zijn van het hoofdkwartier van het Alphense castellum minimaal twee verschillende reconstructies in omloop. Zij bevatten beide de normale elementen: een entree, een porticus rond een open binnenplaats en een basilica met onder meer een nis voor het vaandelheiligdom.
Het eenvoudige model heeft als voorbeeld de principia van het castellum in Valkenburg waar in de vroege periode een cohort ondergebracht was. Het traditionele model heeft als voorbeeld het castrum Hunnerberg waar een legioen ondergebracht was. Voor de geplande maquette op het Alphense Rijnplein is voor het traditionele model gekozen.
Traditionele verkleinde principia
De traditionele versie is gebaseerd op de bouw van een principia volgens de handleiding van de Romeinse bouwmeester Vitruvius die geldt voor het hele Romeinse Rijk. Het voorbeeld is een hoofdkwartier zoals opgegraven op de locatie Hunnerberg, Nijmegen. De reconstructie van dit stenen gebouw is opgenomen in de Limes Atlas (zie literatuurlijst).
In de Alphense reconstructie is er een entreegebouw met aangrenzend een grote binnenhof met aan twee zijden een porticus. Tegenover de ingang ligt een basilica, zonder porticus, met in deze grote hal aan beide zijden kantoren. De basilica staat met een lange zijde naar de binnenhof. Recht tegenover de ingang is een nis in de achterwand met het vaandelheiligdom.
Eenvoudige principia
De eenvoudige versie is gebaseerd op een vereenvoudigd model van een standaard principia. Het voorbeeld voor deze reconstructie is de principia van het castellum in Valkenburg. Deze reconstructie van een houten gebouw is eveneens opgenomen in de Limes Atlas (zie literatuurlijst).
De vereiste elementen – poort, open binnenhof, porticus en basilica – zijn voor de Vakenburgse versie versimpeld. Er zijn geen gebouwen rond de porticus, behalve de basilica tegenover de ingang. De nis voor het vaandelheiligdom grenst aan de porticus rond de binnenplaats.
