Olielampjes
Romeinen verlichten hun gebouwen met olielampen. Deze lampjes worden zoveel gebruikt, dat er bij de meeste opgravingen een heleboel worden gevonden. Alleen de bijzondere exemplaren worden bewaard. In Alphen aan den Rijn zijn echter niet zoveel lampjes gevonden.
Tijdens de archeologische opgravingen van 2001-2002 in het Alphense centrum zijn 152 scherven van in totaal 55 olielampen gevonden. Tijdens de opgravingen van 1998-1999 zijn zeven olielampjes gevonden. Daarnaast zijn ook elders scherven gevonden. Het gaat vooral om exemplaren uit de eerste eeuw.
Olielampen zijn de algemene verlichting in de Romeinse tijd. Er zijn verschillende soorten olielampen, zoals de gewone lampjes met een oor, hanglampen en staande lampen. Veel lampen zijn versierd en soms ook voorzien van de naam van de maker. De meest voorkomende olielampen hebben aan de ene kant een oor en aan de andere kant een tuit voor het lontje. Het vlammetje komt ‘uit’ de tuit. De buik van dit soort lampjes kan open of gesloten zijn. Deze wordt gevuld met olijfolie. De gebruikte olijfolie komt uit het zuiden van het Rijk. De meeste olie wordt in Spanje geproduceerd en per schip in amfora’s naar elders vervoerd.
Het olielampje op de foto zit in de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Het is gevonden op de stortplaats langs de N11 in grond afkomstig van de Rijnoever bij het Alphense castellum.
Maand van de Geschiedenis 2025
Oktober is de Maand van de Geschiedenis. In deze maand wordt elke dag een artikel gepubliceerd over een Romeinse vondst, een artefact, opgegraven in de gemeente Alphen aan den Rijn. Deze serie wordt ook geplaatst op de nieuwssite van Studio Alphen.
Foto: Olielampje Albaniana - RMO - CC0 1.0
