Het terrein is er woest. Het klimaat ruw. Het leven en landschap somber.

Welkom in Romeins Alphen!

Metaalwerk in de fabrica

Metaalwerk in de fabrica

24 april 2023

In het Romeinse castellum Albaniana zijn bedrijfsgebouwen waarin producten worden gemaakt en gerepareerd. In deze fabrica zijn veel metaalresten gevonden: druppels, knipsels en slakken. Daarnaast zijn er ook zowel huishoudelijke als persoonlijke als militaire herkenbare voorwerpen.

Omdat er zoveel metaalafval, waarvan een groot deel van brons, is gevonden is het wel duidelijk dat in de fabrica van Albaniana metaal is bewerkt en verwerkt. Het meeste stamt uit de vroege periode van het Alphense castellum. Veel is gevonden in een ‘afvalpakket’. Hier zitten ook munten bij die het pakket dateren rond de bouw van het eerste castellum in het jaar 41.

Nu is het zo dat vooral in afgelegen gebieden en in de grensstreek een castellum meer zelfvoorzienend moet zijn dan wanneer het in het Romeinse ‘binnenland’ ligt nabij doorgaande wegen of bij steden. Dat is bij Albaniana wel duidelijk door de omvang van de toch wel extreem grote fabrica.

In de fabrica zijn verschillende haardplaatsen gevonden en er heeft in ieder geval pal naast de fabrica een waterput gestaan. Wat niet is gevonden is een smeltoven. Dat betekent niet dat deze er niet was. Het zegt alleen iets over de slechte staat van de Romeinse sporen. Het beste bewaard is de oudste bouwlaag, maar ook daarvan was niet veel over. 

Metaalvondsten in de fabrica ♥

In het algemeen is in de Alphense fabrica in ieder geval metaal bewerkt: brons, ijzer en lood. Er is veel restafval in brons gevonden. Ook zijn er verschillende haarden en een waterput aangetroffen. Tot herkenbare metalen vondsten behoren de steel van een pan, pantserdelen en verschillende fibula’s waaronder een ogenfibula.

Afbeelding: ogenfibula Archeologisch Depot ZH CC BY 4.0