Het terrein is er woest. Het klimaat ruw. Het leven en landschap somber.

Welkom in Romeins Alphen!

Lorica hamata, een Romeins maliënkolder

Lorica hamata, een Romeins maliënkolder

25 april 2025

Romeinse soldaten dragen verschillende soorten pantsers. Een ervan is de lorica hamata. Dit is in principe een maliënkolder. In het Alphense castellum Albaniana is slechts één onderdeel van zo’n hamata gevonden, maar veel onderdelen van de lorica segmentata. Dit betekent dat in Albaniana vrijwel niemand een hamata draagt.

Een lorica hamata wordt gemaakt van heel veel metalen ringetjes. Deze worden aan elkaar ‘geregen’ en vastgeknepen. Vervolgens wordt een rivet, een piepklein metalen staafje, door de op elkaar gelegde gaatjes geslagen om de ringetjes goed vast te maken. Specialisten in het Romeinse leger oefenen dit militaire ambacht uit.

Een lorica hamata wordt over het algemeen veel gedragen door Romeinse legionairs en door de ‘buitenlandse’ auxiliari. Het maliënkolder is echter ook populair bij de ‘vijand’, de Kelten en Germanen. In het Romeinse leger wordt de lorica hamata aanzienlijk meer gedragen dan de lorica segmentata. Maar, er zijn lokale verschillen. Dat blijkt onder meer uit de vondsten tijdens de opgravingen in het Alphense centrum tussen 1998 en 2002. Hier droegen de soldaten vrijwel allemaal een lorica segmentata.

Een handvol ringetjes

Tijdens de opgravingen van castellum Albaniana is slechts één onderdeel van een lorica hamata gevonden. Nu gaat het om hele kleine ringetjes, dus het is niet ondenkbaar dat er meer in de grond zat. In niet onderzochte afgevoerde grond, gestort in het tegenwoordige Kerk en Zanen, zijn naderhand een handvol van deze metalen onderdelen door metaaldetectors aangetroffen. Deze worden genoemd in de catalogus Gered uit de grond.

84 Lorica hamata een Romeinse maliënkolder - detail ringetjes en rivets.JPG

84 Lorica hamata een Romeinse maliënkolder - losse ringetjes.JPG