Lokale wegen langs de Limes
De Limesweg, het grenspad, wordt na de aanleg aan het einde van de eerste eeuw vooral gebruikt door het Romeinse leger. De lokale boerenbevolking maakt gebruik van lokale paden tussen nederzettingen. Bovendien is in de veengebieden het waternetwerk geschikt voor boomstamkano’s en dat is een normaal vervoermiddel.
Lokale paden worden meestal niet teruggevonden, dus van archeologisch onderzoek is vrijwel geen sprake. Wel, zo blijkt uit onderzoek, is het maken van een reconstructie mogelijk op basis van het bepalen van de gemakkelijkste route tussen belangrijke punten In het landschap of tussen boerderijen.
Een lokaal pad voert van de ene boerderij naar de andere. Zoiets als een doorgaand pad is er niet. Dat is althans zo in het onderzochte relatief dicht bevolkte Bataafse gebied tussen de grote rivieren Rijn, Maas en Waal. Logischerwijs is dit ook zo voor andere redelijk bevolkte gebieden en zelfs in dunbevolkte gebieden, zeker in dezelfde regio.
Militaire Limesweg
Opvallend is dat in de nabijheid van de Romeinse grensforten het lokale wegennet in het onderzochte Bataafse gebied in de riviervlakte ligt, terwijl de militaire grote Limesweg langs de rivier zelf loopt. Kennelijk is het gebruik van wegen voor de troepen in de Romeinse castella anders dan het gebruik van wegen door de lokale boeren. Er is duidelijk afstand tussen de inheemse boerenbevolking en de Romeinse bezetter.
Corridor
De situatie rond de Alphense forten Albaniana en Nigrum Pullum is anders dan die in het rivierengebied van de Bataven met langs de grote rivier veel bewoonde ruimte. In de regio rond de Alphense castella doorsnijdt een smalle corridor langs de Oude Rijn de moerassige veengebieden. Deze corridor tussen Laurium (Woerden) en Matilo (Leiden-Roomburg) is van oudsher dun bevolkt. Tussen Albaniana en Koudekerk beginnen zelfs twee meanderende hoofdstromende van de Rijn, de eerste daarvan is nog altijd zichtbaar als Oog van Koudekerk.
Zuidelijke oever
In de corridor tussen de zuidelijke oever van de Oude Rijn en het vrijwel onbegaanbaar moerassige veengebied is weinig ruimte voor de Limesweg. Ook is er weinig ruimte voor nederzettingen. Wel is in het landschap rond Albaniana en Nigrum Pullum een boot een prima vervoermiddel in het dichte waternetwerk van de veenrivieren die afwateren in de grote rivier. Toch zullen er ook in dit dunbevolkte waterrijke gebied waarschijnlijk lokale paden tussen de nederzettingen lopen.
