Het terrein is er woest. Het klimaat ruw. Het leven en landschap somber.

Welkom in Romeins Alphen!

Keizers in beeld

Keizers in beeld

07 april 2022

Sinds de dagen van de eerste keizer, Augustus, rond het begin van de jaartelling, is de keizer vergoddelijkt en binnengedrongen in de religie van alle Romeinen. Dit geldt voor privéhuishoudens, maar bijvoorbeeld ook voor het leger.

Beeltenissen van belangrijke Romeinse politici duiken in het hele Rijk op. Zij laten zich maar al te graag vereeuwigen in brons of steen. De belangrijke mannen zijn te vinden op overwinningsreliëfs op triomfbogen en -zuilen gehouwen in steen. Zij staan op fora gegoten in brons. En zij zijn overal te vinden in openbare gebouwen als beeld, vaak een buste.

Het idee dat de beelden van het mooiste marmer zijn gemaakt en ook zo staan te pronken, is niet juist. Romeinse beelden worden altijd beschilderd. Meestal zo realistisch mogelijk, maar wel vaak een beetje geïdealiseerd. Dus net iets mooier dan in werkelijkheid.

Huisaltaar

Sinds de eerste keizer Augustus worden keizers, en soms hun familie, vergoddelijkt. Augustus heeft zich laten opnemen bij de lares, de huisgoden van de Romeinen. Aan wie Romeinen offeren en wie zij aanbidden in hun huisaltaar, kan niemand iets schelen. Als de keizer maar niet wordt vergeten.

In het leger

Een beeltenis van de keizer wordt in de legioenen opgenomen in de standaards. Naast de veldtekens en de vlag is er dan ook een staf met bovenop een kop van de keizer. Daarnaast is over het algemeen een beeld of een buste te vinden in het vaandelheiligdom, het religieuze centrum van een castellum of castrum.

Openbare gebouwen

De bustes en beelden van de keizers vinden ook hun weg in openbare gebouwen. Bijvoorbeeld in een badhuis of in een basilica aan een groot forum in een stad. Ook in de buitenlucht middenin op een forum zijn deze beelden te zien.

Op de foto v.l.n.r. bustes van keizer Marcus Aurelius (regeert van 161 tot 180), dictator Julius Caesar (regeert van 48 tot 44) en keizer Antoninus Pius (regeert van 138 tot 161).