Het Romeinse strokenhuis
Een bedrijfsruimte, woonkeuken en privévertrekken achter elkaar in een lang smal pand met een lange smalle tuin erachter is het principe van het Romeinse strokenhuis. Maar er zijn natuurlijk heel veel verschillende mogelijke indelingen.
Strokenhuizen komen voor in het hele noordwesten van het Romeinse Rijk. Onder meer langs de Germaanse Limes in de Duitse en Nederlandse provincies, langs de Raetische Limes in Zuidelijk Duitsland en Zwitserland, maar ook in de overzeese provincie Britannia. Goede voorbeelden en reconstructies op basis van onderzoek komen vooral uit Duitsland en Groot-Brittannië. Aan de straatkant is vaak een winkel, handelshuis of horecagelegenheid.
Caerwent
Het huidige Caerwent in Wales heet in de Romeinse tijd Venta Silurum. Het Romeinse dorp is deels opgegraven. Langs de hoofdstraat zijn verschillende lange smalle woon-bedrijfspanden te vinden, strokenhuizen. Een aantal plattegronden is in opstand bewaard, omdat het om panden met stenen funderingen gaat. Een van de panden heeft een achterhuis, het andere een hele grote woonkeuken.
Achterhuis
Een van de plattegronden laat een opvallend grote voorruimte zien met daarvan gescheiden een achterhuis met eigen ingang. Het achterhuis heeft een buitendeur in de zijgevel. Een gang loopt naar de andere zijgevel en deelt het achterhuis in tweeën, aan beide zijden zijn twee kamers.
Onbekend is waar de deuren zijn. Het is daarom mogelijk dat het achterhuis op zichzelf staat, maar evengoed kan er een deur in een van de kamers grenzend aan de grote open ruimte zijn.
Woonkeuken
Uit een andere plattegrond blijkt dat hier een hele grote leefkeuken midden in het pand is met de haard aan een zijgevel. Voor is een relatief ondiepe winkel met een ondiepe werkplaats of kantoor erachter. De winkel heeft waarschijnlijk een brede open voorgevel met een loopdeur ernaast.
Achter de werkplaats is een grotere kamer met een smalle gang ernaast naar de leefkeuken. Aan de achterzijde van het pand is schuin er tegenover eveneens een grotere kamer met een corridor ernaast.
Normale bouwwijze ♥
Het herkennen van een strokenhuis is op zichzelf niet heel moeilijk als je maar weet waar je naar kijkt. De vici oftewel kampdorpen, waar het strokenhuis de normale bouwwijze is, zijn echter door archeologen in Nederland mondjesmaat onderzocht. Daarom zijn er ook nieuwe onderzoeken op basis van oudere opgravingsverslagen. Duidelijk is dat in onder meer Noviomagus (Nijmegen), Praetorium Agrippina (Valkenburg) en Nigrum Pullum (Zwammerdam) de strokenhuizen zijn aangetoond en dat zij zeer waarschijnlijk ook in Albaniana (Alphen aan den Rijn) hebben gestaan.
Foto: Romeinse pottenbakkerswerkplaats met erachter de deur naar de keuken, reconstructie in Museumpark Archeon.
