Het terrein is er woest. Het klimaat ruw. Het leven en landschap somber.

Welkom in Romeins Alphen!

Caligula en de verovering van Britannia

Caligula en de verovering van Britannia

28 november 2022

Sinds de opgravingen van Albaniana (1998-2002) lijkt het erop dat keizer Caligula echt van plan was om Britannia te veroveren. Nu in Valkenburg (2020) een groot legioenskamp is gevonden, is wel duidelijk dat die plannen nog veel serieuzer waren dan de wetenschap tot dan denkt.

Keizer Caligula stamt uit een familie van veroveraars. Dat begint al bij Julius Caesar en wordt voortgezet door keizer Augustus, diens stiefzoons en de opvolgende keizers. Allemaal uit dezelfde familie en allemaal met een ‘ongezonde’ belangstelling voor het uitbreiden van het Romeinse Rijk, bij voorkeur met een flink deel van Germania. De hele Julisch-Claudische familie is daarmee typisch Romeins, tenslotte wordt er al sinds de stichting van de stad ‘landjepik’ gespeeld.

Britannia

Het is in dat licht niet gek dat Caligula zijn oog laat vallen op Britannia. Dat is een eiland rijk aan grondstoffen, er zijn al handelsbetrekkingen en Julius Caesar is er ook ooit geland met een paar legioenen. Caligula laat voorbereidingen treffen: langs de Rijn en Oude Rijn worden een paar castella gebouwd, onder meer Albaniana, en aan het begin van het estuarium aan de Noordzee komt het castrum Valkenburg.

Verzamelplaats

Het plan is om troepen over de rivier te verplaatsen vanuit het binnenland naar de plek vanwaar de oversteek over de Noordzee moet worden gemaakt. De wachttorens en castella langs de Rijn worden gebouwd om de schepen te beschermen en de rivier te beveiligen. De verzamelplaats in het binnenland is waarschijnlijk de omgeving van het huidige Xanten. Daarvandaan varen galeien vol legionairs en auxiliari naar de kust, waar in Valkenburg een verzamelplaats vlak bij de monding van de rivier is gebouwd.

Oversteek vanaf Katwijk

Traditioneel wordt de geplande overtocht van Caligula naar Britannia geplaatst op een strand bij Boulogne aan Het Kanaal in Frankrijk. Sinds de opgravingen van de castella van Valkenburg en Alphen aan den Rijn is echter duidelijk dat vanaf de Oude Rijn in ieder geval een stuk logistiek is geregeld. Nu het legioenskamp op vliegveld Valkenburg is gevonden, lijkt het er meer op dat niet Boulogne maar Katwijk de locatie voor de oversteek van het Romeinse leger is.

De route over de Oude Rijn is daarmee de hoofdroute voor de plannen en vervolgens voor de daadwerkelijke verovering door keizer Claudius in het jaar 43 en voor de vele keizers die vervolgens deze route kiezen om de oversteek naar Britannia te maken.