Bij het Gelderse Dreumel is een groot scheepskerkhof gevonden. Een van de belangrijke schepen is een Romeinse boomstamkano, ODM IX, die vrijwel compleet is opgegraven. Deze kano is, na jaren verblijf in een schuur, naar Museumpark Archeon overgebracht. Hier wordt de boot geconserveerd, onderzocht en klaargemaakt om tentoongesteld te worden.
Zowel Dreumel als Alphen aan den Rijn liggen in het gebied van de Romeinse Nedergermaanse Limes. In de Romeinse tijd liep hier de grens van het Romeinse Rijk. Dit Romeinse grensgebied is een Unesco Wereld Erfgoed. Beide plaatsen worden vermeld op de Peutingerkaart. Deze middeleeuwse kaart is gebaseerd op Romeinse wegenkaarten. Alphen aan den Rijn ligt als het Romeinse Albaniana langs de rivier Rhenus, terwijl Dreumel vermoedelijk nabij het Romeinse Ad Duodecimum is ontstaan.
De Romeinse boomstamkano is in 2018 bij Dreumel gevonden. De boot is in haar geheel uit de grond gekomen en met klei en al in een metalen container geplaatst en onder water gezet. Het hout van de boot vergaat namelijk onmiddellijk zodra het enigszins opdroogt. Dat de boot helemaal compleet is, is het bijzondere aan deze vondst. Meestal ontbreken er onderdelen en vaak is een schip al in stukken gebroken tijdens het zinken of afzinken.
De boomstamkano uit Dreumel moet worden schoongemaakt en vooral worden onderzocht door wetenschappers. De kano wordt in delen van ongeveer 2,5 meter uit elkaar gehaald en in een tank geplaatst. Het water in het hout wordt in de tank vervangen door een conserveringsmiddel. Als dit niet gebeurt, valt het hout uit elkaar als het opdroogt. Verantwoordelijk hiervoor zijn Museumpark Archeon en Vestigia Archeologie & Cultuurhistorie. In Archeon is Restauratiewerf Zwammerdam gevestigd waar de zes Schepen van Zwammerdam worden gerestaureerd. Vestigia heeft veel ervaring met onderwater archeologie.
De boomstamkano is een van de vondsten uit het grote scheepskerkhof dat tijdens een zandwinning is aangetroffen. Het scheepskerkhof ligt vlakbij de splitsing van de Maas en de Waal. De stroming is hier van oudsher gevaarlijk en daarom zijn er veel schepen gevonden, uit de Romeinse tijd en ook uit de middeleeuwen. Ook zijn de resten van een grote Romeinse nederzetting gevonden. Vermoedelijk gaat het om Ad Duodecimum. Deze plaats is vermeld op de Peutingerkaart, maar is nooit gevonden.
Provincie Gelderland is eigenaar van de boomstamkano en heeft Archeon en Vestigia opdracht gegeven om de boot te onderzoeken en te conserveren. Een van de onderzoeken is een dendrochronologisch onderzoek, waarmee hout heel precies kan worden gedateerd. Als alles klaar is, dat is naar verwachting in 2028, gaat de boot terug naar Gelderland om tentoongesteld te worden.
Romeins Alphen is een initiatief van Minerva TXT producties / Eveline
Verhoeve
Copyright © teksten en foto's Eveline Verhoeve
Contact:
MinervaTXTproducties@ziggo.nl