Het terrein is er woest. Het klimaat ruw. Het leven en landschap somber.

Welkom in Romeins Alphen!

Alphen aan den Rijn in de Romeinse tijd

Alphen aan den Rijn in de Romeinse tijd

11 maart 2022

De paleogeografische kaart van Marieke van Dinter is heel belangrijk om inzicht te krijgen in hoe het landschap rond castella Albaniana en Nigrum Pullum er uitziet in de Romeinse tijd. Op de kaart staan onder meer de waterlopen en de moerassige veengebieden.

De gemeente Alphen aan den Rijn wordt in de Romeinse tijd doorsneden door een grote rivier, met vanaf het Oog van Koudekerk een dubbele hoofdstroom naar de kust. De veenrivieren Meije, Gouwe en Kromme Aar worden vergezeld door kleinere beken. Allemaal wateren ze af in de Oude Rijn. Het is een moerassig veenlandschap.

Tussen water en veen

Langs de rivier en langs de kleine waterwegen is een smalle corridor van oeverwallen en riviervlakte met daarna  moerassige veenbossen en rietvelden. Grenzend aan de rietvelden is er niets anders dan onbewoonbare  veengrond met hoge veenkussens.

Op de kaart is dit te zien door de kleuren:

  • oranje en geel zijn oeverwallen
  • groen is de riviervlakte
  • donkerbruin zijn de veenbossen
  • groenbruin zijn rietvelden
  • licht groenbruin zijn de veengronden.

Limesweg

Op de kaart is behalve het landschap ook weergegeven hoe het tracé van de Romeinse Limesweg heeft gelopen. Op verschillende punten is de Limesweg aangetoond en deze punten staan op de kaart.

Ook is de bebouwing ingetekend. Het gaat dan om de opgegraven castella Albaniana en Nigrum Pullum met hun kampdorpen (vici). Verder staan er verschillende boerenhoeves op de kaart, die overigens niet gelijktijdig bestaan, en een aantal militaire locaties.

Ook is door een ‘educated guess’ de positie van wachttorens en -stations aangegeven; deze worden hier verwacht maar zijn (nog) niet aangetoond.

Paleogeografische kaart

De paleogeografische kaart van Marieke van Dinter is als bijlage gevoegd bij een uitgebreid artikel. Van Dinter is fysisch geograaf en maak landschapsreconstructies en paleogeografische reconstructies.

De illustratie is een uitsnede van de paleogeografische kaart van Marieke van Dinter (citaat)